Phân tích nhân tố khám phá EFA là gì?

Phân tích nhân tố (EFA – Exploratory Factor Analysis) là phân tích được sử dụng chủ yếu để thu nhỏ và tóm tắt các dữ liệu. Trong nghiên cứu, chúng ta có thể thu thập được một số lượng biến khá lớn (các biến χ) và hầu hết các biến này có liên hệ (hay tương quan) với nhau và số lượng của chúng cần được giảm bớt xuống đến một số lượng mà chúng ta có thể sử dụng được.

Xem toàn bộ video khóa học Market Research tại đây.

Để dễ hiểu, các bạn hãy nhìn hình bên dưới.

Xem video giải thích Phân tích nhân tố EFA trên Youtube

Khác với phân tích phương sai (ANOVA), phân tích hồi qui và phân tích biệt số, khi mà trong các phân tích này sẽ có một biến là biến phụ thuộc và những biến còn lại là biến độc lập hay biến dự đoán. Nhưng trong phân tích nhân tố (EFA) không có sự phân biệt hai loại như vậy. Mà thay vào đó, phân tích nhân tố là một kỹ thuật phụ thuộc lẫn nhau (interdepence) trong đó toàn bộ các mối liên hệ phụ thuộc lẫn nhau sẽ được nghiên cứu.

Phân tích nhân tố được sử dụng trong các trường hợp nào?

(1) Nhận diện các khía cạnh hay nhân tố giải thích được các liên hệ tương quan trong một tập hợp biến

Ví dụ, chúng ta có thể sử dụng một tập hợp các phát biểu về lối sống để đo lường tiểu sử tâm lý của người tiêu dùng. Sau đó những phát biểu (biến) này được sử dụng trong phân tích nhân tố để nhận diện các yếu tố tâm lý cơ bản. Điều này giúp cho việc giải thích, trình bày kết quả và đề xuất các giải pháp đơn giản và dễ dàng hơn.

(2) Nhận diện một tập hợp mới gồm một vài biến nổi trội và ít có tương quan với nhau để thay thế tập hợp biến gốc để thực hiện các phân tích đa biến tiếp theo sau (ví dụ như phân tích hồi qui hay phân tích biệt số).

Ví dụ như từ một số khá nhiều các phát biểu về lối sống (biến), ta chọn ra được một số ít các biến (nhân tố) được sử dụng như những biến độc lập để giải thích mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này lên hành vi (phân tích hồi quy).

Hoặc sau khi nhận diện các nhân tố thuộc về tâm lý thì ta có thể sử dụng chúng như những biến độc lập để giải thích những khác biệt giữa những người trung thành và những người không trung thành với nhãn hiệu sử dụng (phân tích ANOVA).

Để tìm hiểu thêm về EFA, các bạn có thể xem thông tin Khóa học Nghiên cứu thị trường như bên dưới.

Khóa học Nghiên cứu thị trường của Công ty Cổ phần WMS được thiết kế nhằm trang bị cho các nhà quản lý các kiến thức và kỹ năng để thiết kế và triển khai hệ thống thu thập thông tin thị trường nhằm cung cấp dữ liệu chắc chắn cho việc ra các quyết định. Khóa học phù hợp cho các nhà quản lý, các chuyên viên, nhân viên marketing và những người quan tâm tới lĩnh vực nghiên cứu thị trường. Xem thêm

Ứng dụng của phân tích nhân tố khám phá EFA

Phân tích nhân tố có vô số ứng dụng trong các lãnh vực nghiên cứu kinh tế và xã hội. Trong nghiên cứu xã hội, các khái niệm thường khá trừu tượng và phức tạp, phân tích nhân tố thường được dùng trong quá trình xây dựng thang đo lường các khía cạnh khác nhau của khái niệm nghiên cứu, kiểm tra tính đơn khía cạnh của thang đo lường. Trong kinh doanh, phân tích nhân tố có thể được ứng dụng trong nhiều trường hợp:

(1) Phân tích nhân tố giúp nhận ra các biến (yếu tố) quan trọng dùng để phân khúc thị trường.

Những người mua xe có thể được nhóm theo sự chú trọng tượng đối về kinh tế, tiện nghi, tính năng, và sự sang trọng. Và kết quả là có 4 phân khúc, đó là những khách hàng tìm kiếm tính kinh tế, những khách hàng tìm kiếm tiện nghi, những khách hàng tìm kiếm tính năng và những khách hàng tìm kiếm sự sang trọng.

(2) Trong phát triển sản phẩm, ta có thể sử dụng phân tích nhân tố để xác định các thuộc tính quan trọng ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người tiêu dùng

Ví dụ như các nhãn hiệu kem đánh răng có thể được đánh giá theo khả năng bảo vệ chống sâu răng, trắng răng, mùi vị, hơi thở thơm tho, và giá cả.

(3) Trong quảng cáo, phân tích nhân tố có thể dùng để hiểu thói quen sử dụng phương tiện truyền thông của thị trường mục tiêu.

(4) Trong định giá, ta có thể sử dụng phân tích nhân tố để nhận ra các đặc trưng của những người nhạy cảm với giá

Ví dụ những người tiêu dùng nhạy cảm với giá có thể là những người có tính ngăn nắp, có suy nghĩ tiết kiệm và thường ở trong nhà nhiều hơn là đi ra ngoài.