Làm sao để bắt đầu kinh doanh online?

Gần đây chúng ta bắt đầu nghe nhiều hơn về việc khởi nghiệp kinh doanh online. Từ việc các công ty lớn đang dần muốn chiếm lĩnh thị trường kinh doanh béo bỡ này đến những bạn trẻ mong muốn khởi nghiệp kinh doanh online. Vậy kinh doanh online thực chất là gì? Và chúng ta sẽ bắt đầu từ đâu để có thể khởi nghiệp kinh doanh online hiệu quả? Bài viết này xin đi một cách rất tổng quan về kinh doanh online, những lợi ích và các mô hình kinh doanh online dành cho người muốn khởi nghiệp.

Hãy bắt đầu sự nghiệp kinh doanh online của bạn trước khi quá muộn

Một cách đơn giản, khởi nghiệp kinh doanh online là việc chúng ta tiến hành kinh doanh dựa trên nền tảng internet. Việc kinh doanh trên internet có rất nhiều ưu điểm, đều mà chúng ta đã nghe loáng thoáng ở đâu đó. Tuy nhiên, ở đây tôi xin chỉ ra cho các bạn một cách chi tiết có kèm các dẫn chứng, để từ đó chúng ta có thể hiểu một cách tương đối đầy đủ về chủ đề này.

Trước tiên, chúng ta sẽ nói về những ưu điểm của hình thức kinh doanh này.

(1) Ưu điểm đầu tiên phải kể đến chính là vốn đầu tư và chi phí hàng tháng

Tôi xin phân ra 2 nguồn để chúng ta tiện hình dung. Chúng ta sẽ không đề cập nhiều về vốn đầu tư ban đầu, vì có thể sẽ rất khác nhau cho những dự án kinh doanh khác nhau, nhỏ hay lớn sẽ phải có nguồn vốn ban đầu tương ứng. Ở đây tôi xin có một so sánh về chi phí hàng tháng, trong 2 mô hình kinh doanh: kinh doanh truyền thống và kinh doanh online.

Tôi sẽ liệt kê ra cho các bạn một trường hợp cụ thể để tiện so sách. Đó là trường hợp của công ty Blue Nile (Mỹ). Người ta ước tính rằng, để đạt được mức doanh số bán hàng năm là 210 triệu đô la, công ty sẽ phải có những nguồn lực như sau:

• Kinh doanh truyền thống: 1,800 nhân viên và 200 cửa hàng
• Kinh doanh online: 1 nhà kho và 115 nhân viên

Giả sử trong kinh doanh truyền thống cứ 1 nhân viên sẽ có lương 2,500 usd/tháng và chi phí cho một cửa hàng là 10,000 usd/tháng. Khi đó tổng chi phí hàng năm nếu công ty kinh doanh truyền thống là: 78 triệu usd.

Tiếp tục, giả sử trong kinh doanh online, một nhân viên sẽ có mức lương là 3,000 usd/tháng (tôi nghĩ vậy, vì lương nhân viên vừa có kiến thức chuyên ngành vừa có sự am hiểu về thương mại điện tử phải cao hơn chứ) và chi phí cho nhà kho hàng tháng là 200,000 usd. Khi đó tổng chi phí hàng năm là 5.4 triệu đô la. Xin nhắc lại là 5.4 triệu so với 78 triệu nhé. Quả thật là một sự khác biệt quá lớn đúng không nào? Vậy đặt trường hợp bạn là người đứng đầu doanh nghiệp bạn sẽ chọn hình thức nào? Hoặc nếu bạn muốn khởi nghiệp, bạn sẽ lựa chọn hình thức nào?

Cũng xin lưu ý rằng, ở đây chỉ phân tích về chi phí cho nhân sự và kênh phân phối thôi, chưa đề cập đến chi phí marketing hoặc các chi phí khác.

(2) Vấn đề tiếp theo là những ưu thế liên quan đến marketing

Bạn có bao giờ đặt câu hỏi nếu mình quảng cáo online thì sẽ có những lợi ích gì so với quảng cáo truyền thống, ví dụ như trên tivi, báo chí hoặc các POSM khác? Có rất nhiều sự khác biệt ở đây. Tuy nhiên, trước khi nói về những ưu thế khác, tôi vẫn muốn các bạn tự mình so sánh sự khác biệt về chi phí marketing online và marketing truyền thống. Hãy tự mình so sánh nhé. Tôi sẽ không đề cập về vấn đề này, mà đi vào những sự khác biệt khác.

Khác biệt đầu tiên là liên quan đến sự tương tác giữa người truyền thông điệp (doanh nghiệp) và người nhận thông điệp (khách hàng). Bạn biết không, trong quảng cáo truyền thống, sự tương tác chỉ một chiều. Người làm marketing cố gắng đẩy (push) thông điệp quảng cáo về phía khách hàng mà không biết nhiều về việc phản hồi của người nhận.

Hãy đặt trường hợp thế này. Giả sự bạn là một doanh nghiệp, bạn đang cho ra mắt một sản phẩm mới. Và bạn đang tiến hành quảng cáo trên rất nhiều kênh quảng cáo khác nhau, ví dụ như truyền hình, radio, báo chí, banner, standee, leaflet,… rất nhiều thứ. Thậm chí trên truyền hình chúng ta quảng cáo trên rất nhiều kênh, báo chí thì chúng ta cũng quảng cáo trên nhiều tờ báo khác nhau. Ở đây có một số câu hỏi mà một người làm marketing cần biết như sau:

• Kênh quảng cáo nào hiệu quả hơn? Tivi, radio hay báo chí?
• Có bao nhiêu người tiếp cận thông điệp quảng cáo trên mỗi kênh?
• Khách hàng phản ứng như thế nào sau khi nhận được thông điệp quảng cáo?

Liệu chúng ta có trả lời được các câu hỏi trên một cách tương đối chính xác? Tôi e là không. Nếu có thể, chúng ta sẽ phải làm những nghiên cứu tốn nhiều thời gian và công sức để xác định điều đó.

Thế trong kinh doanh online thì sao? Chúng ta cũng quảng cáo trên nhiều kênh khác nhau, ví dụ như: quảng cáo banner trên các website, chạy google adwords, facebook ads hoặc email marketing.  Ở đây chúng ta hoàn toàn có thể thống kê được số lượng khách hàng tiếp cận các thông điệp quảng cáo của mình trên mỗi kênh, và phản ứng của khách hàng khi nhận được các thông điệp đó, cũng như số lượng người mua hàng cho mỗi kênh, từ đó có thể đánh giá và so sánh hiệu quả của mỗi kênh quảng cáo. Đây là một trong những ưu điểm rất lớn của kinh doanh online nói chung, marketing online nói riêng.

Một ưu điểm nữa của marketing online là việc chúng ta có thể gửi thông điệp quảng cáo của mình đến đúng đối tượng khách hàng mục tiêu mà chúng ta mong muốn. Bạn biết đấy, xu thế của marketing đi từ mass marketing (marketing đại trà), sang segmentation marketing (marketing phân khúc) và đến one-to-one marketing (relationship marketing). Công nghệ thông tin và internet cho phép chúng ta có thể gửi thông điệp quảng cáo đến từng cá nhân khách hàng, từ đó tăng tính hiệu quả của quảng cáo. Bạn biết đấy, tôi và bạn có thể cùng vào một trang web nào đó, nhưng chúng ta lại nhận được những mẫu quảng cáo khác nhau, không ai giống ai cả.

Theo thời gian chúng ta liên tục chứng kiến những phương thức marketing online tiên tiến, hiệu quả và rất thông minh. Ví dụ điển hình là hình thức remarketing của Google, quảng cáo cho phép thiết lập thông điệp quảng cáo trên hệ thống những website thuộc mạng lưới GDN của Google và chỉ hiển thị cho những khách hàng đã vào website của bạn trước đó. Hình thức quảng cáo được gọi tên là đeo bám này là một trong những hình thức quảng cáo mang lại tỷ lệ click và mua hàng tương đối cao.

Và còn nhiều ưu điểm nữa mà chúng ta có thể kể thêm. Tuy nhiên, tôi nghĩ là như vậy cũng đủ để chúng ta hiểu vì sao kinh doanh online lại trở nên rất hot và được nhiều người lựa chọn để khởi nghiệp rồi đúng không? Và giờ có lẽ chúng ta đang rất quan tâm đến những cách thức có thể khởi nghiệp kinh doanh hoặc kiếm tiền rồi đúng không nào?

Và không để chúng ta phải chờ lâu, tôi xin giới thiệu một số (xin nhắc lại là một số thôi) các cách mà chúng ta có thể khởi nghiệp và kiếm tiền bằng hình thức kinh doanh online.

Bạn cũng có thể đọc thêm bài viết Ưu thế Digital Marketing tại đây.

Cách thức 1: Bán ý tưởng

Tôi tạm gọi là như vậy. Đây là cách bạn có thể kiếm thật nhiều tiền nếu bạn có ý tưởng có giá trị. Hãy tìm hiểu về lịch sử hình thành những trang website hoặc những ứng dụng mà giờ có giá trị hàng tỷ hoặc hàng triệu đô. Một số ví dụ như: facebook, youtube, priceline,… Hoặc ở Việt Nam thì haivl, 123mua,…

Internet dễ dàng giúp bạn hiện thực hóa ý tưởng, từ đó kiếm được nhiều tiền

Hãy tìm hiểu xem ban đầu những người sáng lập phát hiện nhu cầu trong thực tế và xây dựng website, sau đó vận hàng và bán lại để trở thành triệu phú và tỷ phú như thế nào. Càng tìm hiểu nhiều bạn càng có nhiều động lực và ý tưởng cho một dự án kinh doanh nào đó, mà có thể khiến bạn trở nên rất giàu có trong tương lại. Tất nhiên, đều này không hề đơn giản. Bạn cần phải có ý tưởng thiết thực, phải có khả năng xây dựng hệ thống (website, app hoặc một cái gì đó khác) và phải biết cách quảng bá nó.

Cách thứ 2: Bán quảng cáo

Đây là cách mà nhiều người đang kiếm được tiên trên mạng hiện nay. Bạn biết đấy, internet đang ngày càng thu hút người dùng, và các doanh nghiệp đang tăng dần chi tiêu cho quảng cáo trực tuyến. Vì vậy nếu bạn có một trang website có lượng truy cập nhiều, hoặc một clip có khả năng viral trên youtube,… bạn có thể kiếm được rất nhiều tiền từ quảng cáo. Các bạn cũng có thể tham gia vào các hệ thống Google Adsense để chia sẻ tiền quảng cáo từ các doanh nghiệp khi quảng cáo xuất hiện trên website của bạn.

Cách thứ 3: Bán sản phẩm/dịch vụ của bạn

Giống như việc chúng ta kinh doanh thông thường, nhưng ở đây chúng ta làm kinh doanh online. Kinh doanh online cho chúng ta lợi thế về vốn khởi nghiệp, mặt bằng,… Một điểm nữa là nếu chúng ta cung cấp các dịch vụ hoặc các sản phẩm số hoát (digital products) thì chúng ta có thể tận dụng được kênh internet để phân phối sản phẩm mà không gặp khó khăn như kinh doanh truyền thống.

Cách thứ 4: Bán sản phẩm/dịch vụ của người khác (affiliate marketing)

Đây là cách mà hàng nghìn, thậm chí là hàng triệu người dùng trên thế giới đang làm. Và tên gọi mà người ta thường gọi cho hình thức này là affiliate marketing (tiếp thị liên kết). Nếu bạn gặp khó khăn trong việc tìm kiếm ý tưởng như ở cách thứ nhất. Nếu bạn khó khăn trong việc tạo ra nội dung hay và thu hút lượt truy cập để bán quảng cáo như ở cách thứ 2. Và nếu bạn không có sản phẩm/dịch vụ để bán, thì đây là cách tuyệt vời dành cho bạn để khởi nghiệp.

Affiliate marketing đang rất phổ biến trên thế giới hiện nay

Affiliate marketing là hình thức mà bạn sẽ tham gia quảng bá sản phẩm/dịch vụ cho các doanh nghiệp khác và nhận tiền hoa hồng. Một affiliate marketer có thể kiếm tiền từ vài chục, vài trăm đến vài chục ngàn đô mỗi tháng tùy theo năng lực của bạn.

Để tìm hiểu thêm về affiliate marketing, hãy đọc bài viết Tiếp thị liên kết (affiliate marketing) là gì?

Bạn cũng có thể tham gia khóa học Khởi nghiệp kinh doanh online của WMS để được chia sẻ các cách kiếm tiền trên internet hiện nay. Đây là khóa học đầu tiên về marketing online làm được việc truyền cảm hứng, đề xuất ý tưởng và hướng dẫn các cách thức thực hành kinh doanh online, để từ đó các bạn có thể khởi nghiệp và kiếm được thu nhập thụ đồng từ hình thức kinh doanh này.

Đọc thêm bài viết Làm sao để tận dụng tối đa sức mạnh của CNTT và Internet cho các hoạt động kinh doanh?

Trần Trí Dũng